Güney Asya ülkesi Bangladeş’te ‘kamuda kontenjan’ kararına karşı başlayan ve son haftalarda hükümetin istifası talebiyle sürdürülen protestolarda, son iki günde hayatını kaybedenlerin sayısı 230’u aştı. Başbakan Pir Hasina Vecid’in istifasıyla sonuçlanan protestolarda çıkan şiddet olaylarında son iki günde 231 kişi hayatını kaybetti.
Dhaka Tribune’un haberine nazaran, Pir Hasina’nın resmi konutunu terk etmesi ve ordunun, ‘geçiş hükümeti kurulacağını’ açıklamasına karşın ülke genelinde devam eden şiddet olaylarında dün 135 kişi öldü. Şiddet olaylarının en ağır yaşandığı başşehir Dhaka’da dün 78 kişi ömrünü yitirdi, yüzlerce kişi de polisin ateş açması, kümeler ortasındaki çatışma ve yağmalama olayları sırasında yaralandı. Farklı hastanelerden yapılan açıklamalarda, pazar günü de ülkenin çeşitli bölgelerinde toplam 96 kişinin hayatını kaybettiği bildirildi.
‘DAHA FAZLA ŞİDDET YAHUT MİSİLLEME OLMAMALI’
Öte yandan Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, Bangladeş’te haftalar süren ve yüzlerce kişinin öldüğü protestolar sonucu Başbakan Pir Hasina Vecid’in, resmi konutundan ayrılmasının akabinde, iktidar geçişinin barışçıl ve insan hakları rehberliğinde olması davetinde bulundu. Türk, Bangladeş’te yaşananlara ait yazılı açıklama yaptı.
Bangladeş’teki iktidar geçişinin barışçıl ve insan hakları rehberliğinde yapılmasının ehemmiyetine işaret eden Türk, ülkenin milletlerarası yükümlülüklerine uygun davranması, protestolarda yüzlerce kişinin öldürülmesinden ve binlerce kişinin yaralanmasından sorumlu olanların hesap vermesinin hayati değer taşıdığını bildirdi. Türk, “Geçiş şeffaf ve hesap verebilir bir halde yürütülmeli, tüm Bangladeşlilerin manalı iştirakine açık ve kapsayıcı olmalı. Daha fazla şiddet yahut misilleme olmamalıdır” sözlerini kullandı.
Ülkede demokratik tertip ve hukukun üstünlüğünün mümkün olan en kısa müddette sağlanması gerektiğini vurgulayan Türk, tüm acil durum tedbirlerinin milletlerarası hukuka uygun olarak sonlandırılması gerektiğini belirtti. Türk, “Keyfi olarak gözaltına alınan herkes hür bırakılmalı ve insan hakları ihlallerinden sorumlu olan herkes hesap vermelidir” değerlendirmesinde bulundu.
Geçen ay başlayan barışçıl protestoların akabinde yaşanan şiddet olayları ve yetkililerin sert müdahalesiyle ilgili sav edilen tüm insan hakları ihlallerinin kapsamlı, tarafsız ve şeffaf bir halde soruşturulması davetini yineleyen Türk, kamuoyunun da inancını sağlamak ismine soruşturmaların bağımsız yürütülmesi gerektiğini ve bu süreci desteklemeye hazır olduklarını kaydetti.
Ne olmuştu?
Bangladeş’te kamuda işe giriş konumlarının yüzde 56’sı muhakkak demografik kümeler ve sınıflar için ayrılırken bunun yüzde 30’u, 1971’deki Bağımsızlık Savaşı’na katılanların ailelerini kapsıyordu. Protestolar nedeniyle bu kontenjanlar 2018’de kaldırıldı. Yüksek Mahkeme’nin haziran ayında kontenjan sisteminin tekrar uygulanması istikametinde karar alması, protestoların temmuzda tekrar başlamasının çıkış noktası oldu. Dakka Üniversitesi öğrencileri, 15 Temmuz’da kontenjan kararında ıslahata gidilmesi için pankart ve bayraklarla şov düzenlemeye başladı.
Başbakan Pir Hasina 5 Ağustos’ta resmi konutundan ayrılarak askeri helikopterle Hindistan’a gitmiş, bu sırada göstericiler, Başbakan’ın resmi konutunu basmıştı. Siyasi parti temsilcileriyle görüşen Bangladeş Ordu Kumandanı, Hasina’nın istifa ettiğini ve geçiş hükümeti kurulacağını duyurmuştu.
(DIŞ HABERLER SERVİSİ)